Go to the page content

Elektif Ortopedik Cerrahi (EOC) nedir?

Hemofili ile yaşayan bireylerde, eklemlerde, özellikle dizler , dirsekler ve ayak bilekleri gibi eklem bölgelerinde bazen kanamalar meydana gelebilir. Bu kanamalar bir eklemde birden fazla kez meydana gelirse eklem hasarına sebep olabilir, artropati gelişebilir. Bu durumda bireyler cerrahi operasyondan fayda görebilir. Aşağıdaki video  artropati hakkında daha fazla bilgi sağlayacaktır.

TR24CH00007

Elektif ortopedik cerrahi veya 'EOC' , eklemden sıvı alınması gibi daha az invaziv küçük cerrahiden potansiyel eklem replasmanına kadar çok çeşitli cerrahi prosedürleri ifade edebilir. Elektif,  söz konusu cerrahi operasyonun acilen gerekli olmadığı ancak planlı şekilde yapılacağı anlamına gelir. EOC'nin, eklemlerdeki hareketiliği artırmaya ve eklemle ilişkili ağrıları azaltmaya yardımcı olarak nihayetinde yaşam kalitesini iyileştirmek gibi bir dizi faydası olabilir.

EKLEMLERİ HAREKET ETTİRME

EKLEM AĞRISINI AZALTMA

YAŞAM KALİTESİNİ İYİLEŞTİRME

EOC'nin hemofili ile yaşayan birey ile sağlık bakım ekibinin ortaklaşa aldığı bir karar olduğunu unutmamak önemlidir. Yeni tedavi seçenekleriyle, EOC'ye ihtiyaç duyulmaması umulmaktadır; ancak ihtiyaç duyulması halinde bu sayfaların size, sağlık ekibinizle EOC hakkında açık bir görüşme yapabilmenizi sağlayacak düzeyde yeterli bilgi ve desteği sağlayabilmesini hedefliyoruz.

Elektif Ortopedik Cerrahi (EOC) Türleri

Eklemden fazla sıvının alınmasından eklem replasman cerrahisine kadar birçok farklı EOC türü vardır. Aşağıdaki bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve EOC prosedürünün türüne bireyin ihtiyaçlarına göre MDE (Multi Disipliner Ekip) karar verecektir.

Eklem aspirasyonu (artrosentez)

Eklem 'aspirasyonu' veya 'eklemden sıvı alma' işlemi tekrarlayan kanamaların sonucu olarak bazen ağrıyı hafifletmek ve dirseklerde, dizlerde veya ayak bileklerinde eklem içindeki kanı almak için gerçekleştirilebilir. Bir iğneyle doğrudan eklemlerden sıvının alınmasını ve sıvının bir şırıngaya çekilmesini içerir. Bu prosedür genellikle lokal anestezi kullanılarak ayakta tedavi edilen hasta protokolüyle gerçekleştirilebilir. Prosedür sadece yaklaşık 5-10 dakika sürecektir. Ancak kalça veya omuz aspirasyonu ortopedik prosedürler olarak kabul edilir ve ameliyathanede anestezi altında gerçekleştirilmesi gerekir.

Sinovektomi ve sinoviyortez

Bir eklemin içindeki boşluk, sinovyum adı verilen bir membran ile çevrelenir ve sinoviyal sıvı adı verilen bir kayganlaştırıcı ile doludur. Eklemde tekrarlayan kanama, eklemin kanama riskini artıran bir kronik iltihaplanma (sinovit) durumuna ulaşabileceği anlamına gelir. Şişmiş membran (sinovyum) doku kaplaması, eklemdeki kanamanın sıklığını ve yoğunluğunu azaltmak için alınabilir. Bu, sinoviyortez veya sinovitektomi ile yapılabilir. Sinovektomi, kimyasal veya radyolojik infüzyonlar kullanılarak şişmiş membranın (sinovyum) cerrahi olmayan bir şekilde alınmasıdır. Kimyasal veya radyoaktif bileşik eklem içine enjekte edilecektir. Sinovektomi,  şişmiş membranın (sinovyum) cerrahi olarak alınmasıdır.

Total eklem replasmanı (artroplasti)

Total eklem replasmanı veya 'artroplasti' hasarlı kemik ve eklem dokusunun alınmasını ve yerine metal, seramik veya plastik protez konulmasını içerir; ancak genellikle sadece şiddetli ağrı veya sakatlık durumunda gereklidir. Total eklem replasmanı, rehabilitasyon programı ve enfeksiyondan kaçınmak için engelleyici önlemler gerektiren cerrahi bir prosedürdür. Prosedür yaklaşık 2 hafta hastanede yatış gerektirebilir ve genel anestezi altında gerçekleştirilir. Hastanede kalış sırasında herhangi bir kanama atağını kontrol etmek için faktör seviyeleri izlenir ve fizik tedavi programı sağlanır. 

Aşağıdaki video, farklı cerrahi prosedürler hakkında daha fazla bilgi sağlayacaktır. Ayrıca, herhangi bir prosedür hakkında daha ayrıntılı bilgi almak isterseniz, EOC kitapçığını indirin.

TR24CH00008

Elektif Ortopedik Cerrahinin (EOC) faydaları ve riskleri nelerdir?

Hemofili ile yaşayan pek çok birey, EOC'nin riskleri konusunda endişelenir ve hatta bu durum, operasyonu düşünmeyi engelleyecek seviyeye ulaşabilir.

Ameliyat sırasında herhangi bir kanamayı durdurabilecekler mi?

Buna değer mi? Hareketlilikte iyileşmeler olacak mı?

Cerrahi operasyonda ciddi kan pıhtısı gibi komplikasyonlar söz konusu olacak mı?

İş veya okul hayatında herhangi bir aksaklığa sebep olacak mı?

Operasyon sonrası ağrı buna değecek mi?

Herhangi bir operasyonun risklerini göz önünde bulundurmak doğaldır; ancak, EOC bir dizi olumlu sonuç ve fayda sağlayabilir ve operasyonun güvenliliği geniş şekilde incelenmiştir.

Olası faydalar

Eklem ağrısında azalma

Hareket kabiliyetinde iyileşme

Hasarlı bir eklemin yapısında iyileşme

Daha az kanama atağı

İyileşmiş yaşam kalitesi

Potansiyel riskler

Cerrahi komplikasyonlar anestezi ve cerrahi işlemle ilişkili olanları içerir. Bu riskler/komplikasyonlar hemofilili bireylere özgü değildir, bu operasyonları olan herhangi bir bireyin karşılaşacağı durumlardır.

Bu riskler/komplikasyonlar hemofilili bireylere özgü değildir, bu operasyonlara giren herhangi birinin karşılaşabileceği durumdur.

Cerrahi operasyonla ilişkili en yaygın risk enfeksiyondur.

Cerrahi operasyon sonrasında en çok yaşanan komplikasyon aşırı yara hematomudur.

Cerrahi operasyon sonrası eklemde ağrı

Sağlık bakım ekibiniz, danışmanlık sırasında olası riskleri ve faydaları sizinle görüşecektir.

Elektif Ortopedik Cerrahi (EOC) benim veya yakınım için uygun olabilir mi?

Aşağıdaki durumlardan herhangi biri sizin ve yakınınızın yaşıyor olabileceği şeylere benziyor mu? Öyleyse, lütfen EOC hakkında sağlık bakım ekibinize danışın.

  • Genellikle cerrahi operasyonun ana nedeni bu olsa da eklemde kanama yaygındır
  • Dinlenme, atel, hareket destekleyicileri denediniz ancak bunlar yine de ağrınızı azaltmıyor mu? 
  • Ağrı uyumanızı zorlaştırıyor mu?
  • Farklı ağrı kesiciler denediniz ancak ağrıyı dindirmediler ya da işe yarayan ağrı kesiciler artık işe yaramıyor mu? 
  • Ağrı ve işlev kaybı, yıkanma ve giyinme gibi günlük yaşam kalitenizi azaltıyor mu?

Daha fazla bilgi edinin

Bu sayfada açıklanan noktalardan herhangi biri hakkında daha fazla bilgi veya destek almak isterseniz, ACT EOC yolculuk aracını indirebilirsiniz.

İlgili sayfalar

<b>Operasyona hazırlanma</b>

Operasyona hazırlanma

Sağlık ekibinin görevleri ve operasyona hazırlanırken oynadıkları rol hakkında bilgi edinin.

<b>Cerrahi yolculuk ve iyileşme bakımı</b>

Cerrahi yolculuk ve iyileşme bakımı

Rehabilitasyon ve ağrı yönetimi desteği dahil olmak üzere operasyon öncesinde, sırasında ve sonrasında neler beklemeli?

<b>Sıkça sorulan sorular</b>

Sıkça sorulan sorular

Elektif Ortopedik Cerrahi (EOC) ile ilgili sıkça sorulan bazı soruları okuyun.

Referanslar
  • Türk Hematoloji Derneği. Hemofili Tanı ve Tedavi Kılavuzu. Sürüm 1.2. Eylül 2021. ISBN: 978-605-74089-0-7 (Erişim tarihi: Mart 2024)
  • Hemofili Rehberi 2014 (edi. Kavaklı K.) https://egehemoder.org/Hemofili_Rehberi_2014.pdf (Erişim tarihi: Mart 2024)
  • Rodriguez-Merchan EC. EFORT Open Rev 2019;4:165-173
  • Rodriguez-Merchan EC. Semin Hematol. 2008;45:S58-63
  • Luck JV Jr et al. J Am Acad Orthop Surg. 2004;12:234-245
  • Dekoven M et al. J Med Econ. 2012;15:305-312
  • Escobar MA et al. Haemophilia. 2018;24:693-702

Bu materyal yalnızca eğitim ve bilgilendirme amaçlıdır. Hemofili uzmanınız ve/veya diğer sağlık çalışanları tarafından verilen herhangi bir tavsiye veya bilginin yerine geçmez. Hemofilili (inhibitörlü veya inhibitörsüz) bireylerde cerrahi, dikkatli bir şekilde  değerlendirilmesi ve hematologunuz ve multidisipliner sağlık ekibinizin kendi arasında görüşmesi  gereken belirli riskler taşıyabilir. Hemofilili (inhibitörlü veya inhibitörsüz) bireylerde cerrahi daima hemofili konusunda uzman bir tedavi merkezine danışılarak yapılmalıdır.

TR24CH00030